Đòi nợ lương ở Hàn Quốc: Quy trình, giấy tờ và quyền lợi người lao động

Việc bị nợ lương không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi tài chính mà còn dễ gây căng thẳng tâm lý cho người lao động. Qua bài viết này, Hiệp Hội Hàn Việt sẽ giới thiệu chi tiết cách đòi nợ lương ở Hàn Quốc hợp pháp, từ căn cứ luật, thủ tục nộp đơn, đến các biện pháp khởi kiện, giúp bạn sớm được nhận đủ lương.

1. Căn cứ pháp lý về đòi nợ lương (임금체불)

1.1. Khái niệm nợ lương theo Bộ luật Lao động Hàn Quốc

• Không trả lương thưởng, trợ cấp hay các khoản khác mà không có sự đồng ý của người lao động → vi phạm Điều 36 (thanh toán khi thôi việc) và Điều 43 (trả lương đúng hạn) của Luật Lao Động Hàn Quốc.
• Trợ cấp thôi việc phải được trả trong vòng 14 ngày kể từ ngày nghỉ việc (Điều 36)
• Lương phải trả đúng hạn, đầy đủ, trực tiếp cho người lao động (Điều 43)

1.2. Các trường hợp điển hình

• Không trả lương theo tháng/tuần/ngày đúng hạn
• Không trả lương làm thêm giờ/đêm/ngày nghỉ
• Không cấp trợ cấp thôi việc trong vòng 14 ngày
• Trả lương không đúng theo hợp đồng lao động
• Không phát lương sau 14 ngày nghỉ việc

2. Những cách đòi nợ lương – khiếu nại và tố cáo

2.1. Gửi Đơn khiếu nại hành chính (진정)

Nộp online qua hệ thống Minwon (민원마당) của Bộ Lao động hoặc nộp trực tiếp tại sở Lao động gần nhất 

2.2. Khởi kiện hình sự (고소)

Tố cáo chủ lao động vi phạm luật, có thể dẫn đến án phạt lên tới 3 năm tù hoặc phạt tiền tối đa 30 triệu won 

2.3. Kết hợp khiếu nại và tố cáo

Cả hai là quy trình phân biệt: khiếu nại để yêu cầu thanh tra hành chính, tố cáo nhằm mục đích truy cứu trách nhiệm hình sự.

3. Quy trình xử lý của cơ quan chức năng

3.1. Tiếp nhận và điều tra

Sau triển khai khiếu nại hoặc tố cáo, cán bộ lao động (근로감독관) sẽ tiến hành yêu cầu điều tra, triệu tập các bên 

3.2. Xử lý và khởi tố

Nếu phát hiện vi phạm, cơ quan sẽ ra lệnh buộc trả tiền; hoặc chuyển hồ sơ sang cảnh sát để điều tra và truy tố hình sự

3.3. Hậu tố tụng

Nếu chủ doanh nghiệp không thực hiện sau lệnh, người lao động có thể dùng chứng nhận từ Bộ Lao động để khởi kiện dân sự hoặc áp dụng “대지급금” / "간이대지급금" để yêu cầu chính phủ tạm ứng 

4. Hồ sơ cần chuẩn bị

4.1. Các giấy tờ cơ bản

• Hợp đồng lao động, bảng chấm công, tin nhắn yêu cầu lương
• Bảng sao kê lương, sao kê ngân hàng
• Tóm tắt chi tiết số tiền bị nợ và thời điểm xảy ra

4.2. Chứng cứ bổ sung

Thông báo bằng văn bản, nội dung bằng chứng gửi yêu cầu trước đó đến chủ doanh nghiệp

5. Thời hạn nộp đơn và hậu quả pháp lý

5.1. Thời hiệu khởi kiện

Khoảng thời gian tối đa là 3 năm kể từ khi bị nợ lương

5.2. Chế tài với chủ doanh nghiệp

Phạt hình sự: lên đến 3 năm tù hoặc 30 triệu won

Chủ nợ bị liệt vào danh sách doanh nghiệp vi phạm, chịu mất uy tín trong hồ sơ nhà nước

6. Biện pháp dân sự & hỗ trợ của Nhà nước

6.1. Áp dụng biện pháp dân sự

Giao dịch tài sản, khởi kiện dân sự, áp dụng "가압류" và "소액사건재판" nếu số tiền dưới 30 triệu won 

6.2. Sử dụng quỹ 대지급금 hoặc 간이대지급금

Chính phủ tạm ứng cho người lao động nếu chủ lao động mất năng lực thanh toán hoặc doanh nghiệp phá sản

7. Kết luận

Hy vọng qua bài viết của Hiệp Hội Hàn Việt, bạn đã hiểu rõ hơn cách đòi nợ lương ở Hàn Quốc: từ điều kiện pháp lý, quy trình nộp đơn khiếu nại/tố cáo, đến các bước thực hiện dân sự và chính sách hỗ trợ của Chính . Việc nắm chắc các thủ tục và thời hạn sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ quyền lợi khi gặp phải tình trạng nợ lương người lao động.